Losy więźniów 1940

Losy więźniów i działalność obozowych oprawców zostały dość dobrze udokumentowane – tak w przestrzeni naukowej jak i medialnej. Natomiast ogromna pomoc niesiona więźniom, często z narażeniem życia i życia najbliższych, przez mieszkańców okolicznych miejscowości oraz trudy ich codziennej egzystencji podczas niemieckiej okupacji i w cieniu kolczastego drutu, nie znalazły do tej pory odpowiedniego upamiętnienia. Dość wspomnieć, że dopiero 22 kwietnia 2001 roku, w 60. rocznicę wydarzeń, przed Bramą Śmierci byłego KL Auschwitz II-Birkenau zostały odsłonięte dwie tablice (z napisami w j. polskim i angielskim) poświęcone wysiedlonym Polakom.