1 maja 2022 r. Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej udostępniło wszystkim zainteresowanym wystawę stałą w zmodernizowanym budynku przy ul. Kolbego w Oświęcimiu. W ciągu dwóch lat prawie 26 tysięcy osób obejrzało ekspozycję lub uczestniczyło w różnorodnych wydarzeniach organizowanych przez tę instytucję kultury.
Przez dwa lata działalności muzeum zdążyło mocno zaznaczyć swoją obecność w życiu miasta i sąsiednich miejscowości. Przede wszystkim stało się to za sprawą nowoczesnej, multimedialnej wystawy stałej opowiadającej o mieszkańcach ziemi oświęcimskiej, którzy, często z narażeniem zdrowia i życia pomagali więźniom KL Auschwitz podczas niemieckiej okupacji. Wśród niedawno dodanych eksponatów znajduje się górna część obozowego pasiaka podarowana przez Andrzeja Banasia.
Warto zwrócić uwagę na wiele zorganizowanych wystaw czasowych. Trzy z nich – opowiadające o bohaterach pomagających więźniom Auschwitz, dzieciach robotnic przyymusowych z Indersdorf i powstawaniu muzeum można zwiedzać na zewnątrz budynku. Duże zainteresowanie wzbudziły również ekspozycje czasowe poświęcone wybitnemu oświęcimianinowi – fotografikowi Awitowi Szubertowi (2023 r.) czy wychowanemu w podoświęcimskim Grojcu światowej sławy twórcy Igorowi Mitorajowi (2024 r.).
Z myślą o zwiedzających na parterze budynku muzeum powstał sklepik, w którym miłośnicy książek znajdą pozycje wydane przez MPMZO, takie jak np.: „Spacer po Oświęcimiu. Fotografie ze zbiorów Tadeusza Firczyka”, „Wielka podróż zwykłych ludzi” Andrzeja Kacorzyka, „Pomoc miała twarz kobiety. Materiały pokonferencyjne”, czy współwydane „Pomniki, miejsca pamięci, tablice pamiątkowe w gminie Brzeszcze” pod redakcją dr. Jacka Lachendro. Można również wybierać wśród pamiątek z logotypem muzeum i rękodzieł wykonanych przez podopiecznych Warszatu Terapii Zajęciowej Fundacji im. Brata Alberta w Chełmku.
Organizując konferencje, sesje naukowe i edukacyjne czy spotkania z historią muzeum porusza się najczęściej w obszarach mało do tej pory zbadanych. Za przykłady niech posłużą takie tematy jak: Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata z ziemi oświęcimskiej, robotnicy przymusowi – zapomniane ofiary III Rzeszy, powojenne losy dzieci z KL Auschwitz czy rodziny niosące pomoc więźniom KL Auschwitz.
Minione dwa lata były wypełnione wytężoną pracą Działu Edukacji. Wśród setek zadowolonych uczestników warsztatów i lekcji muzealnych znalazły się przede wszystkim kilku- i kilkunastolatki. Jednak coraz częściej w muzealnych murach pojawiają się seniorzy i osoby ze szczególnymi potrzebami. Na nich również czeka oferta atrakcyjnych i zróżnicowanych zajęć.
W tysiącach z kolei trzeba liczyć widzów, którzy obejrzeli film pt. „Kurierka” w reżyserii Marka Luzara. Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej współfinansowało tę produkcję poświęconą nastoletniej w czasie niemieckiej okupacji kurierce Władysławie Rzepeckiej z domu Harat pochodzącej z Libiąża.
Muzealni goście z pewnością również zachowali w pamięci wydarzenia muzyczne z cyklu „Muzycznie historycznie” czy spektakularne koncerty w wykonaniu Filharmonii Krakowskiej w kościele pw. św. Józefa w Oświęcimiu.
Z roku na rok coraz więcej ludzi odwiedza muzeum przy okazji Nocy Muzeów. W roku 2023 widowiskowy mapping pokazywany kilkukrotnie na fasadzie budynku wraz z wydarzeniami towarzyszącymi przyciągnął dwa tysiące osób. W tym roku Noc Muzeów upłynie pod znakiem fotografii, a jedną z jego najwiekszych atrakcji będą wielkoformatowe prezentacje w wykonaniu Teatru Figur z Krakowa. Zapraszamy 18 maja w godz. 17.00-24.00. Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej po raz drugi znalazło się w gronie kilku instytucji, organizujących razem muzealne święto. MPMZO jest jednym z siedmiu miejsc Oswięcimiu, w których tego dnia drzwi będą szeroko otwarte dla zwiedzających. Wspólne działania z instytucjami i organizacjami społecznymi to jeden z bardzo ważnych elementów aktywności muzeum.
Rok 2024 jest rokiem znaczącego wzrostu ilości osób zwiedzających muzeum. W ciągu pierwszych czterech miesięcy było ich już blisko 7 tysięcy, w większości z Francji, Włoch i Hiszpanii.
Dzięki dużej aktywności w wielu obszarach muzeum zgromadziło wokół siebie na przestrzeni minionych 6 lat liczne grono przyjaciół i sympatyków. Nasz skromny jubileusz dwóch lat działalności w zmodernizowanym budynku z nową ekspozycją stałą pokazuje, że zainteresowanie historią, szczególnie historią lokalną coraz bardziej rośnie.
Na koniec przypomnijmy, że niespełna rok temu podczas uroczystej gali w Zamku Królewskim na Wawelu dyrektor Dorota Mleczko odebrała Nagrodę Specjalną dla Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2022. Nagroda przyznawana jest muzeom za wybitne osiągnięcia i propagowanie najlepszych wzorców działalności muzealnej.
Dziękujemy bardzo za wszystkie jubieuszowe życzenia. Zostańcie z nami. W najbliższym czasie znów będziemy Was wielokrotnie zaskakiwać, intrygować i inspirować podczas przygotowywanych obecnie róznorodnych wydarzeń.
Cytaty pochodzą z opinii zwiedzających pozostawionych na kartkach w Strefie Refleksji.
„Dobrze się stało, że powstało to muzeum. Jest to dla mnie ważne ze względów osobistych i rodzinnych. Pozwala mi ono pamiętać o moim dziadku Janie, który zginął w KL Auschwitz za pomoc więźniom. Był mieszkańcem Oświęcimia”.
Ryszard
„Niesamowite wrażenie. Warto choć raz odwiedzić to miejsce. Piękni i odważni ludzie. To moja 3 wizyta. Na pewno będę wracać”.
„Bardzo fajnie! Dużo się nauczyłam! Pa!”
Angela, Szwajcaria
