Alojzy Banaś

Alojzy Banaś (ps. „Olsza”, „Zorza”) urodził się 7 lipca 1906 roku w Nakle Śląskim. W roku 1927 rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na wydziale tym studiował do roku 1929, kiedy przeniósł się na Wydział Prawa tego uniwersytetu. W czasie studiów należał do Akademickiego Związku Górnoślązaków „Silesia” w Krakowie. W roku akademickim 1929/1930 był jego sekretarzem.

Alojzy Banaś podczas studiów

Legitymacja członkowska Alojzego Banasia w Akademickim Związku Górnoślązaków „Silesia” w Krakowie

Dowód osobisty (odpowiednik dzisiejszej legitymacji studenckiej) Alojzego Banasia – studenta Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

W latach poprzedzających wybuch II wojny światowej pracował jako urzędnik magistratu w Tarnowskich Górach. W tym czasie był także prezesem Powiatowego Zarządu Związku Oficerów Rezerwy w Tarnowskich Górach i prezesem powiatowym Oddziałów Młodzieży Powstańczej.

Alojzy Banaś z żoną Kazimierą. Zdjęcie wykonane w 1936 r. w studiu fotograficznym Foto „Mimoza” w Oświęcimiu.

Powrót oddziałów Obrony Narodowej z Zaolzia w 1938 r. Rynek w Tarnowskich Górach. Na pierwszym planie Alojzy Banaś.

Alojzy Banaś w mundurze podporucznika.

Alojzy Banaś (w środku) z polskimi oficerami

Legitymacja Alojzego Banasia – urzędnika Magistratu Wolnego Miasta Górniczego Tarnowskich Gór

Fotografia Alojzego Banasia z czasu niemieckiej okupacji

Po klęsce Polski we wrześniu 1939 roku osiadł w Oświęcimiu, gdzie mieszkali rodzice jego żony Kazimiery i rozpoczął pracę w oświęcimskim magistracie. Szybko nawiązał kontakt z ruchem oporu, a wiosną 1940 został komendantem nowo utworzonego obwodu oświęcimskiego konspiracyjnego ZWZ/AK wchodzącego w skład Inspektoratu Bielskiego.

Mieszkanie Banasiów (pierwotnie mieszkali w okolicach dzisiejszej ulicy St. Konarskiego, od 1941 r. przy Ł. Górnickiego 7) było jednym z lokali konspiracyjnych. W tym miejscu odbywały się spotkania konspiratorów. Tutaj Alojzy Banaś, jako komendant, odbierał przysięgi od ludzi wstępujących w szeregi podziemnej armii. Tutaj przechowywano podrobione dokumenty, nieodzowne w konspiracyjnej działalności. To ostatnie zajęcie było specjalnością żony komendanta obwodu – Kazimiery Banaś, faktycznie włączonej w podziemną walkę od samego początku, formalnie zaprzysiężonej w roku 1941.

Z oczywistych względów działalność struktur dowodzonych przez Alojzego Banasia koncentrowała się na pomocy więźniom obozu koncentracyjnego Auschwitz, założonego w roku 1940. Dostarczano im żywność, odzież, leki, a nawet sprzęt liturgiczny nieodzowny do odprawiania mszy świętych na terenie obozu. Oczywiście nielegalnych, których celebransami byli kapłani – więźniowie. Pośredniczono również w wymianie korespondencji osadzonych i ich bliskich, omijając tym samym obozową cenzurę.

Aktywność ta została przerwana 7 października 1942 roku, kiedy to Alojzy Banaś i wielu jego podkomendnych zostało aresztowanych wskutek zdrady dwóch konfidentów gestapo. Aresztowanie to miało najgorszy z możliwych epilogów – aresztowani po kilku miesiącach stracili życie. Prawie wszyscy, w tym Alojzy Banaś, zostali rozstrzelani 25 stycznia 1943 roku przez Niemców pod ścianą straceń na terenie KL Auschwitz.

Miejsce Przyjazne Rowerzystom

Poniedziałek: nieczynne

Godziny zwiedzania muzeum w okresie od 1 maja do 30 września od wtorku do niedzieli w godz. 10.00- 18.00

Od 1 października do 30 kwietnia od wtorku do niedzieli w godz. 10.00 do 16.00

Od poniedziałku do piątku:
7:30 – 15:30

Made with by Magme Agency

Miejsce Przyjazne Rowerzystom