20 października w siedzibie Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej miała miejsce kolejna sesja edukacyjna. Wydarzenie współorganizowane z Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście odbyło się pod nazwą „Rodziny niosące pomoc więźniom KL Auschwitz”. Sesja była transmitowana online i jest dostępna do odtworzenia na stronie muzealnego kanału Youtube (link na końcu artykułu).
Wydarzenie rozpoczęło się od powitania zebranych gości przez Panią Dorotę Mleczko – dyrektor Muzeum Pamięci, która podkreśliła, że tematyka zorganizowanej sesji jest wiodącą tematyką pracy merytorycznej MPMZO, a co ważniejsze jest to temat niezwykle istotny dla mieszkańców ziemi oświęcimskiej. Podziękowała również świadkom historii, którzy zgodzili się wziąć udział w spotkaniu i podzielić się wspomnieniami, Panom: Józefowi Chałupnikowi, Bronisławowi Stupce i Piotrowi Dylikowi.
Następnie zabrała głos Pani Adelina Hetnar-Michaldo – Kierownik Działu Projektów Edukacyjnych w Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Powitała zebranych w imieniu Dyrektora MCEAH Pana Andrzeja Kacorzyka. Zwróciła uwagę, że historia obozu KL Auschwitz nigdy nie będzie pełna jeśli nie uwzględni się w niej historii tych, którzy z narażeniem życia nieśli pomoc więźniom obozów koncentracyjnych. Wyraziła wdzięczność uczestnikom sesji, jako tym, którzy pomagają nieść pamięć o ludziach, którzy udzielali pomocy i ratowali więźniów.
Po słowach wprowadzenia, rozpoczęła się część merytoryczna. Wykład wprowadzający do sesji pt. „Wybrane przykłady rodzin zaangażowanych w pomoc więźniom KL Auschwitz” wygłosił Pan dr Jacek Lachendro, pracownik Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Na wstępie prelegent podkreślił rozległość zagadnienia – powołując się na książkę „Ludzie Dobrej Woli” wydaną przez PMA-B, określił liczbę rodzin pomagających więźniom obozu na ok. 104 rodziny. W trakcie wykładu zostały przedstawione historie kilkunastu rodzin z Oświęcimia, Brzeszcz i okolicznych miejscowości, których członkowie byli zaangażowani w niesienie pomocy, poczynając od rodzin Stupków, Dylików i Chałupników, których przedstawiciele byli obecni na sali. Przywołując na zakończenie wykładu fragment wspomnień Tomasza Sobańskiego o Helenie Jedlińskiej: „[…] nazywana przez żołnierzy konspiracji i oświęcimiaków „Mamą” , widziała w nich ludzi potrzebujących szczególnej pomocy. Za nic miała przy tym własne niebezpieczeństwo […]” , Pan dr Jacek Lachendro zwrócił uwagę, że słowa te, choć napisane o konkretnej osobie, można by przypisać do wielu ludzi niosących pomoc w czasie wojny.
Po wykładzie głos został przekazany świadkom historii. Pan Józef Chałupnik opowiedział o swoich rodzicach – o aresztowaniu ojca zaangażowanego w działalność Związku Walki Zbrojnej i o pomocy jaką niosła jego matka – Janina i ciotka – Stanisława więźniom obozu Auschwitz, przekazując żywność i grypsy. Pan Piotr Dylik opowiedział historię swoich czterech ciotek – Alfredy, Jadwigi, Marii i Ernestyny, wychowanych w etosie harcerskim, zaangażowanych w konspirację i pomoc więźniom. Pan Bronisław Stupka nie mógł przybyć na sesję osobiście. Nasi pracownicy na kilkanaście godzin przed wydarzeniem przeprowadzili z nim wywiad, który został zaprezentowany zebranym. Pan Bronisław w rozmowie przytoczył historię swojej matki – Heleny dostarczającej żywność i lekarstwa więźniom. Opowiedział też o tym jak jako kilkuletnie dziecko uczestniczył w przekazywaniu żywności i grypsów.
Na zakończenie spotkania głos zabrał Pan Józef Jaskółka – mąż wnuczki Pani Heleny Stupki. We wzruszających słowach złożył podziękowania na ręce Pani Joanny Cebulskiej z działu edukacji za pracę nad zachowaniem pamięci o tych, którzy pomagali i za zaangażowanie całego zespołu muzealnego.
Po zakończeniu części merytorycznej młodzież ze Szkoły podstawowej nr 13 z Oddziałami Integracyjnymi im. Henryka Sienkiewicza z Mysłowic uczestnicząca w sesji wzięła udział w warsztatach poświęconych poruszanej tematyce pt. „Cena pomocy”. Grupa uczniów z Zespołu Szkół Zawodowych Towarzystwa Salezjańskiego w Oświęcimiu udała się do siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście na warsztaty „(NIE)obojętni – pomoc mieszkańców ziemi oświęcimskiej niesiona więźniom KL Auschwitz”.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom sesji edukacyjnej. W szczególności świadkom historii i osobom zaangażowanym w organizację wydarzenia, a także licznie zgromadzonej młodzieży.
Transmisja z sesji edukacyjnej jest dostępna pod adresem:
Pełna wersja wywiadu z Panem Bronisławem Stupką nagranego na okoliczność sesji dostępna jest pod adresem:
