Świadek historii Anna Czernicka ukończyła 100 lat

Anna Czernicka
Facebook
Twitter
LinkedIn

Anna Zabrzeska (po mężu Czernicka) urodziła się 29 marca 1923 r. w Oświęcimiu. Tu uczyła się w szkole podstawowej, tu również rozpoczęła naukę w gimnazjum przerwaną przez wybuch wojny.  Kiedy w 1940 roku Niemcy założyli KL Auschwitz, niemal od początku pomagała jego więźniom. 

Anna Zabrzeska działała spontanicznie: podkładała żywność i lekarstwa osadzonym pracującym poza obozem. Pośredniczyła również w przekazywaniu nielegalnej korespondencji (grypsów). Potrafiła całą swoją pensję przeznaczyć na rzecz więźniów. Kiedy do obozu można było wysyłać paczki, robiła to za pośrednictwem oficjalnej poczty. Do tych działań włączyła swojego brata Kazimierza, oświęcimskich i brzeszczańskich aptekarzy, mieszkańców Oświęcimia. Pomoc tę prowadziła praktycznie nieprzerwanie do końca niemieckiej okupacji.  Po oswobodzeniu więźniów KL Auschwitz pomagała im nadal w prowizorycznym szpitalu. 

Koniec wojny oznaczał dla Anny Zabrzeskiej kilka lat normalności. Jednak w grudniu 1949 roku została w Katowicach aresztowana przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Miała wówczas 26 lat. Przyczyną pozbawienia jej wolności było utrzymywanie znajomości z Tadeuszem Cieślą. Był on więźniem KL Auschwitz od sierpnia 1940 r. i później narzeczonym Anny. Przeniesiony do obozu w Czechach uciekł z niego w kwietniu 1945 r. Zaangażował się w podziemną działalność niepodległościową. Aresztowany przez komunistów został skazany na karę śmierci i stracony 9 lipca 1952 r. Miesiąc później komunistyczne służby rozstrzelały jego młodszego brata – Edwarda, również działającego w podziemiu.

W areszcie komunistycznej policji politycznej Anna Zabrzeska oskarżona o szpiegostwo na rzecz obcego państwa przebywała jedenaście miesięcy. Była w tym czasie okrutnie bita, przesłuchiwana wielokrotnie w dzień i w nocy. Nie miała żadnego kontaktu z rodziną. Wyrokiem sądu wojskowego z listopada 1950 r. została skazana na pięć lat więzienia z utratą praw obywatelskich na dwa lata oraz przepadek mienia. Karę praktycznie odbyła w całości. W kręgu zainteresowań Służby Bezpieczeństwa pozostawała do… 1989 r.

Anna Zabrzeska za swoją bohaterską postawę została wielokrotnie odznaczona, w tym Krzyżem Oficerskim Orderu odrodzenia Polski. Jej sylwetka została upamiętniona na wystawie stałej w Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej.

Pani Annie z okazji pięknego jubileuszu życzymy dużo zdrowia i wszelkiej pomyślności.

Anna Zabrzeska przechodzi obok wejścia do kamienicy nr 8 w Rynku w Oświęcimiu. Czas niemieckiej okupacji. Zbiory Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej/Archiwum Wiktorii Czernickiej-Białczyk.